Ten westen van Ierland, donderdag 27 januari 1944 27-01-1944
Liverpool - New York
Op de ondergang van een duikboot
Donderdag 27 januari 1944 We varen rustig in het konvooi. Af en toe komen nog schepen opdagen. Ik telde er vanmiddag ongeveer 56. Het is nog steeds ruw weer, wind zuidwest tot westzuidwest 6. Het schip gaat aardig te keer en neemt veel paaltjes. Een Engelse Liberator, gemerkt B@2, was voortdurend dicht bij het konvooi. Ik zag onder andere de korvet K 261. Middaguur: bar. 1013 mb., lucht 11,8°, water 9°, wind westzuidwest 7/6. Gegist bestek: 54° 07,5’ N., 12° 14’ W., tegen 141 gismijl.
Vrijdag 28 januari 1944 Nog steeds ruw weer. De barometer schommelt op en neer maar er zijn geen grote veranderingen. De wind op de hondenwacht nam toe tot zuidwest 7, later op de dag zuidzuidwest naar zuid met kracht 6 à 7. Overdekte lucht, maar vrij goed zicht. 's Middags kwam de zon een paar maal door zodat we na drie dagen eindelijk weer bestek kregen. Gegist middagbestek: 53° 30,5’ N. en 16° 20’ W., tegen 152 gismijl in 25 uur. Het echte middagbestek was: 53° 55’ N., 15° 52’ W. met 431 mijl afgelegd in drie etmalen. We hebben de laatste drie dagen westnoordwestelijke, zuidwestelijke, zuidelijke en westelijke koersen gestuurd. Maar het meest westelijk. Middaguur: bar. 1009,3 mb., lucht 13,2°, water 10,6°, wind zuidzuidwest 6/7.
De schepen die nog niet bij het konvooi waren, kregen draadloos bericht hoe ze zich bij het konvooi moeten voegen en eventueel of ze weer naar Engeland terug moeten. Ik telde vanmiddag 63 schepen. Het konvooi schiet heel langzaam op met dit slechte weer dat we al de hele tijd hebben. Het schip gaat weer flink te keer.
Vanochtend ging het bekende sein WF weer op. Dat betekent: vijandelijke onderzeeërs in de buurt. En 's middags om half twee kwamen tijdens mijn wacht, vanuit het noorden twee vliegtuigen opdagen die voor het konvooi langs vlogen: we stuurden toen 255° zw. De voorste liet tweemaal twee helder witte Very-lichten vallen. Eén van de twee, een Amerikaanse Liberator met het merk E en een Amerikaanse ster, vloog over het konvooi heen. En even later gaf de commodore met vlaggen het sein submarine is sunk - onderzeeër is gezonken. Die zal ons dus niet meer lastig vallen. Ja, het gaat hard tegen hard. Als er nu maar niet meer in de buurt zijn. Hoewel de vliegtuigen ze zoveel mogelijk van de konvooien weg houden.
De Delfdijk, de enige andere Nederlandse boot in dit konvooi, heeft 27 passagiers aan boord.
Nu volgen een paar bijzonderheden over dit konvooi: konvooi nummer ON 221, normal cruising speed - snelheid - 9½ mijl. Commodore is S.N. White, Rd, R.N.R., op de s.s. Northumberland met nummer 71. Vice commodore is de kapitein van de Empire Camp, met nummer 33. Maar ik weet niet of die in het konvooi is. En rear commodore is de kapitein van de Athelvictor, nummer 93, een tanker.
Er zijn vrij veel tankers in dit konvooi. Natuurlijk meestal in ballast. Er zijn twaalf kolommen. De zesde kolom bestaat uit één schip, de merchant aircraft carrier (MAC) - koopvaardijvliegdekschip - met nummer 63, genaamd Empire MacCallum. Deze MAC's gaan meestal naar Halifax en nemen dan een lading graan mee terug. De twee schepen van de beide buitenste kolommen, de nummers 12 en 122, kunnen een rookgordijn leggen. Deze schepen heten CSA-ships: ze hebben Convoy Smoke Apparatus - konvooi-rookapparaten - aan boord. Er zijn veel nationaliteiten vertegenwoordigd, maar vooral Amerikanen en Engelsen. Verder komen de schepen uit Noorwegen, België, Nederland, Zweden en IJsland.
Het escorte bestaat uit zeven vaartuigen. De senior officer is de Vester. En dan is er nog een reddingssleepboot - Samsonia - die de vorige thuisreis ook bij ons was en een reddingstrawler Fuselier. Ook één van de koopvaardijschepen is een speciaal reddingsschip. Het vaart achteraan in één van de middelste kolommen. Eigenaardig dat er deze keer minder kolommen zijn dan gewoonlijk terwijl de kolommen zelf langer zijn. Tenminste, dat was de bedoeling, namelijk elf kolommen van zeven schepen en een kolom van twee schepen. Dat maakt 79 maar ik telde er vandaag 63 in totaal.
We dronken vanavond voor de maaltijd een borreltje op de ondergang van die duikboot.
Oorlogsnieuws Op Berlijn werden vannacht in twintig minuten vijftienhonderd ton bommen geworpen. Wat later kwamen de Mosquito’s weer over de stad. Er gingen 37 toestellen verloren.
De barometer daalde vanaf vanmiddag tot middernacht tot 1000,1 mb. 's Avonds storm uit het zuidwesten met veel regen terwijl het schip zwaar te keer ging in de hoge deining.
Doneer!
1260 Donderdag 27 Jan. ’44. Varen rustig in het convooi; er komen nog af en toe schepen opdagen, telde er ongeveer 56 vanmidddag. Het is nog steeds ruw weer, wind ZW., WZW. 6, schip gaat aardig te keer, en neemt veel “paaltjes”.- Een Engelsche Liberator, gemerkt B @ 2, was voortdurend dicht bij het convooi.- Zag o.a. de korvet “K 261”.- MD.: bar. 1013 mb., lucht 11,8°; water 9°; wind WZW. 7/6. Gegist bestek: 54° 07,5’ N., 12° 14’ W., tegen 141 gismijlen.-
Vrijdag 28 Januari 1944. Nog steeds ruw weder, de barometer schommelt op en neer, doch geen groote veranderingen. Wind op hondewacht toegenomen tot ZW. 7, later op de dag ZZW. en Zuid wordend, kracht 6 à 7. Overdekte lucht, doch vrij goed zicht, des namiddags kwam de zon eenige malen door, zoodat wij eindelijk, na 3 dagen, 1261 weer bestek kregen. Gegist middagbestek: 53° 30,5’ N. en 16° 20’ W. tegen 152 gismijlen in 25 uren; waar middagbestek was: 53° 55’ N., 15° 52’ W.; afgelegd 431 mijlen in 3 etmalen. Wij hebben de laatste 3 dagen WNWe , ZWe, Ze en We koersen gestuurd, doch meest Westelijk. MD.: bar. 1009,3 mb.; lucht 13,2°; water 10,6°; wind ZZW. 6/7.-
De schepen die nog niet bij het convooi waren, kregen draadloos bericht hoe ze zich bij het convooi moeten voegen, en eventueel of ze weer naar Engeland terug moeten. Ik telde vanmiddag 63 schepen. Het convooi schiet zeer langzaam op met dit slechte weer, wat we al de geheele tijd gehad hebben; het schip gaat weer flink te keer.-
Vanochtend ging het bekende sein “WF”[1] weer op, dat betekent: “Het is 1262 bekend dat er vijandelijke onderzeeërs in de buurt zijn”. En des n.m. op mijn wacht, te half twee, kwamen er 2 vliegtuigen opdagen vanuit het Noorden, die vóór het convooi langs vlogen (wij stuurden toen 255° zw.), de voorste liet tweemaal twee helder witte Very-lichten vallen. Eén der twee, een Amerikaansche Liberator, gemerkt E, met een Amerikaansche ster, vloog over het convooi heen. En even later zette de commodore vlaggeseinen op, die beteekenden: “submarine is sunk” (= “onderzeeër is gezonken”)! Dus die zal ons niet meer lastig vallen! Ja, het gaat hard tegen hard. Als er nu maar niet meer in de buurt zijn; hoewel de vliegtuigen ze zooveel mogelijk van de convooien weg houden.-
1263 De “Delfdijk”, de eenige andere Nederlandsche boot in dit convooi, heeft 27 passagiers.
Nu volgen eenige bijzonderheden over dit convooi:
Convooi nr. “ON 221”; normal cruising speed = (vaart) 9½ mijl. Commodore is S.N. White, Rd, R.N.R., in het s.s. “Northumberland” (nr. 71). Vice-commodore is kapitein van de “Empire Camp” (nr. 33), doch weet niet of deze in ’t convooi is. En Rear-Commodore is kapitein van de “Athelvictor” (nr. 93), een tankboot.
Er zijn vrij veel tankbooten (natuurlijk meest in ballast) in dit convooi. Er zijn 12 kolommen, doch de 6e kolom bestaat uit 1 schip, de nr. 63, de “Merchant Aircraft Carrier” (MAC) = koopvaardijvliegdekschip, “Empire 1264 MacCallum” (Deze gaan meestal naar Halifax, en nemen dan een lading graan mee terug).- De 2e schepen der beide buitenste kolommen, dus de nummers 12 en 122, kunnen een rookgordijn leggen, en heeten “C.S.A.-ships” ( = Convoy Smoke Apparatus = convooi-rook-apparaten). Vele nationaliteiten zijn vertegenwoordigd, meest Amerikaansch en ook Engelsch, en verder: Noorsch, Belgisch, Nederlandsch, Zweedsch, IJsland.-
Het escorte bestaat uit 7 vaartuigen (de “senior officer” is de “Vester”), en dan is er nog een reddingssleepboot “Samsonia” (was vorige thuisreis ook bij ons, zie bldz. 1203), en een reddingstrawler “Fuselier”, terwijl ook een der koopvaardijschepen in het convooi een speciaal “reddingsschip” is, en achteraan vaart 1265 in een der middelste kolommen. Eigenaardig dat er deze keer minder kolommen zijn dan gewoonlijk, terwijl de kolommen zélf langer zijn, tenminste, dit was bedoeld: nl. 11 kolommen van 7 schepen en 1 kolom van 2 schepen, maakt 79, doch ik telde vandaag er 63 totaal.-
Dronken vanavond vóór tafel een borreltje op de ondergang van die duikboot. (blz. 1262).-
--- Oorlogsnieuws: Berlijn kreeg de afgeloopen nacht 1500 ton bommmen in 20 minuten; en wat later kwamen de “Musquito’s” weer over Berlijn; 37 toestellen totaal verloren. ---
Vanaf de middag tot middernacht (1000,1 mb.) was de barometer dalend, des avonds 1266 storm uit het ZW., met veel regen, terwijl het schip zwaar te keer ging in de hooge deining.
[1] Per vlaggen.
