Walrus, voorloper van de helikopter

De Walrus deed zijn naam eer aan. Het was een lomp en weinig strijdbaar ogend toestel dat gekscherend ‘stoomduif’ werd genoemd, omdat opspattend zeewater tegen de hete motorkap als stoom vervloog.

De Walrus was een product van de fameuze Supermarine-fabriek bij Southampton, waar ook de legendarische Spitfire vandaan kwam. De Walrus hoort misschien meer bij de Eerste dan bij de Tweede Wereldoorlog. Hij ontsproot in 1929 aan de tekentafel van R.J. Mitchell, die later ook de Spitfire ontwierp. Het was een van de laatste dubbeldekkers, en een van de laatste vliegtuigen met een duwschroef. De Walrus was een amfibisch vliegtuig: hij kon zowel op water als op land opstijgen en landen.

Hoe weinig indrukwekkend hij ook oogde, de Walrus was toch voor geen kleintje vervaard. Het toestel kon desgewenst een looping maken. Het was voorzien van uitklapbare wielen, maar als de piloot vergat die uit te klappen, kon de Walrus in een weiland ook redelijk landen op zijn drijvers. De romp en de drijvers waren van modern materiaal: aluminium; pas tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog werden er wegens de schaarste van lichtmetaal ook onderdelen van hout gemaakt.

Er was plaats voor twee piloten, maar er was maar één stuurkolom, die in de vlucht kon worden losgekoppeld en bij de andere piloot ingeplugd. Er konden nog twee andere mensen mee. De Walrus was ook geschikt om met een katapult van een schip te worden afgeschoten. De vleugels waren opvouwbaar om hem makkelijk op een schip te kunnen stallen. De slagschepen van de King George V-klasse hadden er bijvoorbeeld vier aan boord.

De Walrus was op het belachelijke af traag en haalde met moeite 200 km per uur. Hij was bedoeld voor verkenningsvluchten en reddingsoperaties en in dat opzicht eigenlijk een voorloper van de helikopter. Hoewel Walrussen in de latere oorlogsjaren bewapening kregen, kon je er eigenlijk niet echt mee vechten. Toch werden van deze vreemde eend in de bijt 740 exemplaren gebouwd.

Verschillende Walrussen bleven na de oorlog vliegen, voor militaire maar ook civiele doeleinden. De Nederlandse walvisvaarder Willem Barentsz had er een tijdje twee aan boord.