
Op zee: marine
King George V-klasse
De vijf schepen van de King George V-klasse waren de laatste van hun soort. Na hun verscheiden had de wereld geen behoefte meer aan zware slagschepen.
De vijf kwamen in de beginjaren van de oorlog in de vaart: de King George V in 1940, de Prince of Wales en de Duke of York in 1941, en de Anson en de Howe in 1942. De King George V was het vlaggenschip van de Britse Home Fleet, het deel van de Navy dat vanuit Groot-Brittannië opereerde.
De Prince of Wales werd aangewezen als het vlaggenschip van de Britse zeemacht tegen Japan, maar kreeg nauwelijks de kans als zodanig in actie gekomen. Op 10 december 1941, een week na aankomst, werd ze aangevallen door tientallen Japanse bommenwerpers en torpedovliegtuigen en zonk. 327 van de 1521 opvarenden kwamen om. Daarmee was de Prince of Wales het eerste ‘kapitale schip’ dat op open zee door vliegtuigen onschadelijk werd gemaakt. De oorlog met Japan was nog maar 48 uur gaande. Toen Churchill ervan hoorde, was hij volkomen van streek, gaat het verhaal. Het wrak ligt, ondersteboven, 68 meter diep nog altijd in de Zuid-Chinese Zee. Bij wijze van monument markeert een boei de plek.
De Prince of Wales was de enige van de vijf King George V-schepen die verloren ging, de andere vier overleefden de oorlog.
Het waren vervaarlijke schepen van 42.250 ton en een lengte van 227 meter. Ze hadden 136 kanonnen aan boord, variërend van 36 Oerlikons tot tien joekels van 14 inch (356 mm, wat overigens minder was dan bij andere slagschepen van die tijd). Hun motorvermogen was 110 duizend pk, ze hadden vier schroeven en voeren bijna 29 knopen. Ze hadden een bemanning van zo’n 1500 koppen.
De King George V en de Prince of Wales hielpen in mei 1941 de Rodney in het tot zinken brengen van de beruchte Bismarck.
De Duke of York speelde een belangrijke rol in de slag tegen de Scharnhorst op Tweede Kerstdag 1943. Het was de laatste keer dat Britse en Duitse slagschepen tegen elkaar vochten.
Foto: de King George V, met de bemanning in formatie aan dek, Guam 1945.
Foto USN - Official U.S. Navy photograph
Nieuwsfilm over de Howe en de Anson, 1942.
Video British Pathé