Sambro Island, zondag 23 augustus 1942 23-08-1942
Liverpool - New York
Duikboten in de buurt
Zondag 23 augustus 1942 Vandaag weinig bijzonders; geen zon kunnen nemen omdat de lucht wel onbewolkt maar de kim veel te heiig was. Je kon ongeveer anderhalve mijl ver zien dus zag je niet eens alle schepen in het konvooi. Feitelijk navigeren we voor het hele konvooi en ik ben de enige die een sextant heeft, dus ik doe feitelijk alles. Van Megens sextant is gebleven tijdens de schipbreuk van de Amstelland en die van Mul is in Liverpool in reparatie maar dat duurt lang tegenwoordig.
Gegist middagbestek: 44°09,5’ noorderbreedte en 54°13,5 westerlengte. Barometer 1013,0 millibar, lucht 22,7 graden, water 17 graden, wind zuidwest 4. Dus het water is weer veel kouder dan de lucht. Vandaar steeds die nevels en mist. Vanavond werd onze route weer gewijzigd: we gaan nu langs Halifax om schepen af te leveren en er komen daar weer andere schepen bij ons voor Cape Cod.
Avondrapport: twee westelijk koersende U-boten westnoordwest van ons.
Maandag 24 augustus 1942 Dit zou pa’s 68ste verjaardag geweest zijn. Geen prettige dag voor u, zo alleen. Maar houdt u flink, ik kom terug!
We waren ’s middags ten zuiden van Sable Eiland waarvan nog radiopeilingen genomen werden die deze keer door luchtstoringen echter niet zo mooi klopten. De Ganymedes van de KNSM had vanochtend medische hulp nodig. De Witch heeft de eerste machinist die ernstig ziek was, van boord gehaald en zal hem in Halifax aan wal zetten. Alle destroyers (= torpedojagers) hebben een dokter aan boord. ’s Middags seinde de Witch dat het konvooi achter ons zwaar geschaduwd werd en dat de Viscount een U-boot had aangevallen. Die bevond zich precies midden in de oceaan, halverwege tussen Ierland en Newfoundland. Wat boffen wij dan toch; vorige reis werd het konvooi voor ons aangevallen en nu het konvooi achter ons. Ik hoop het nooit mee te maken! We zijn juist om 18.00 uur van koers veranderd; op Halifax aan. Nu gauw slapen, welterusten liefste moeder, wanneer zou ik weer in mijn eigen bedje thuis slapen?
Oorlogsnieuws Mr. Churchill is weer terug in Engeland. Stalingrad wordt ernstig door de Duitsers bedreigd. Die vorderen ook nog steeds in de Kaukasus.
Dinsdag 25 augustus 1942 Vanochtend op de hondenwacht nog twee stersbestekken genomen vanwege het aanlopen op Halifax. De hele dag fraai weer: zonneschijn, glasheldere kim, windstilte, vlakke zee met heel weinig deining. Om ongeveer 9 uur vanochtend hadden we de vijf schepen voor Halifax losgelaten en kregen we er drie bij, namelijk de Dempo (een groot passagierschip van de Rotterdamse Lloyd dat vannacht op eigen gelegenheid verder zal gaan naar New York langs Ambrose lichtschip, dus buiten langs), de Wallace E. Pratt (Amerikaanse tankboot) en een Engelse marinesleepboot. Dus hebben we nu 32 schepen, in acht kolommen. De Dempo (waarvan het zusterschip Baloeran in Rotterdam ligt en in Duitse handen is) zigzagt echter achter het konvooi langs omdat hij die langzame vaart die het konvooi nu loopt, van 7 mijl, niet kan volhouden.
Af en toe zie je een vliegtuig rond het konvooi vliegen (water- en landvliegtuigen) en er zijn weer een paar jagers en korvetten bij ons. Die marinesleepboot is een grijs ding met een kanon voorop. Hij voert de White Ensign (Engelse marinevlag). Het Shipping Committee heeft nieuwe circulaires over stuurmansmaat en opperstuurmansmaat. Dit houdt in dat matrozen zonder diploma dienstdoend vierde stuurman kunnen worden gemaakt. Af en toe komt er bericht van een sub in de buurt.
Zondag 23 Augustus 1942. Vandaag weinig bijzonders; geen zon kunnen nemen [1] daar de lucht wel onbewolkt, doch de kim veel te heiig was, je kon ongeveer 1½ mijl 550 weg zien, dus zag je niet eens alle schepen in het convooi. Wij navigeeren feitelijk voor het geheele convooi en ik ben de eenige die een sectant heeft, dus ik doe feitelijk alles; vandaag eindigden wij met het uitrekenen en opgeven van de R/V voor volgende en opvolgende dag. Van Megen’s sectant is gebleven met de schipbreuk van de “Amstelland”, en die van Mul is te Liverpool in reparatie, maar dat duurt lang tegenwoordig.- De nieuwe 4e stuurman C. de Boer is een geschikte jongen (21 jaar), hij was juist voor zijn derde rang gezakt; was in Mei 1940 in de sluis te IJmuiden op de “Westland” gestapt naar Engeland, zijn vader is een broer van de vrouw van stuurman T.T. Dobbinga, welke naam U wel kent, dus Dobbinga is zijn oom.-
Gegist middagbestek: 44° 09,5’ Nb. en 54° 13,5 Wl.- MD.: barometer 1013,0 mb., lucht 22,7° C. 551, water 17°, wind ZW. 4.; dus water weer veel kouder dan de lucht, vandaar steeds die nevels en mist.
Vanavond werd onze route weer gewijzigd: wij gaan nu langs Halifax (net als vorige reis dus) om schepen af te leveren, en er komen daar weer andere schepen bij ons voor Cape Cod. De kapitein hoorde 2 reizen geleden in New York dat er tijdens die dikke mist die wij toen hadden gehad op de uitreis (18 April ’42 in de Golf van Maine) [2] een schip aangevaren en gezonken was, uit ons convooi; daar hadden wij toen niets van gemerkt.- Avondrapport: 2 W.-koersende U-booten WNW. van ons.-
Maandag 24 Augustus 1942. Dit zou Pa’s 68e verjaardag geweest zijn, geen prettige dag voor U, zoo alléén. Maar houdt U flink, ik kom terug!
Vandaag in het eerste uur van de hondewacht was het vrij heldere kim met maanlicht, 552 en ik kon een vrij aardig stersbestek nemen, dat goed te pas kwam, want het werd weer heiig, met 3 à 6 mijlszicht; zeer vochtig; doch des namiddags kreeg ik eenige aardige “sights”, en kon ik het middagbestek becijferen (43° 43’ Nb.; 59° 04’ Wl.; gemaakt 427 mijlen in 2 etmalen).
Wij waren des namiddags bezuiden Sable Eiland, waarvan nog radiopeilingen genomen werden, die deze keer door luchtstoringen echter niet zoo mooi klopten. De “Ganymedes” van de K.N.S.M. had vanochtend medische hulp noodig; de “Witch” heeft daarop de 1e machinist, die ernstig ziek was, van boord gehaald en zal hem te Halifax aan wal zetten; het is niet Sjoerd of mijnheer de Vries; al de destroyers (= torpedojagers) hebben een dokter aan boord.
Des namiddags seinde de S.O.E. (“Witch”) dat convooi ON.122 (dus achter ons; wij zijn ON. 121, zie bl. 497-498) zwaar geschaduwd werd en dat de “Viscount” (onze jager S.O.E. van de vorige uitreis) een U-boot aangevallen had; het bevond zich 50½° Nb., 32 ° Wl. 553 dus juist midden in de Oceaan, halverwege tusschen Ierland en New Foundland. Wat boffen wij dan toch: vorige reis werd het convooi vóór ons aangevallen, en nu het convooi achter ons; ik hoop het nooit mee te maken!
Vanochtend nog fijn gebaad; en geschoren, hetgeen ik in geen 3 dagen gedaan had. Ik ga meestal officieel in pyama te bed; een enkele keer op de bank, gekleed.- We zijn juist 6 uur n.m. koers veranderd, op Halifax aan; nu gauw slapen, wel te rusten liefste Moeder; wanneer zou ik weer in mijn eigen bedje thuis slapen??
--- Oorlogsnieuws: Mr. Churchill is weer terug in Engeland vandaag. Stalingrad wordt ernstig door de Duitschers bedreigd; die ook nog steeds in de Kaukasus vorderen.---
MD. barometer: 1006,5 mb.; luchttemperatuur 23,5° C.; zeewater 19,5° C.; wind ZW.1.-
554 Avondrapport: 1 “sub” 80 mijl beNoorden ons, 1 bij Sable Eiland, 1 op 60 mijl achter ons, en verder nog 4 in de buurt doch veel verder weg.
Dinsdag 25 Augustus 1942. Vanochtend op de hondewacht nog 2 stersbestekken genomen vanwege het aanloopen van Halifax. De geheele dag fraai weer, zonneschijn, glasheldere kim, windstilte, vlakke zee, met zeer geringe deining. Ongeveer 9 uur v.m. hadden wij de 5 schepen voor Halifax (nrs. 71, 81, 82, 91, 92) losgelaten, en kregen wij er 3 bij, nl. de “Dempo” (groot passagierschip der Rotterdamsche Lloyd, die vannacht op eigen gelegenheid verder zal gaan naar New York langs Ambrose lichtschip, dus buiten langs), de “Wallace E. Pratt” (Amerikaansche tankboot) en een Engelsche marinesleepboot, dus hebben wij nu totaal 32 schepen, in 8 kolommen; de “Dempo” zigzagt echter achter het convooi 555 langs, omdat hij die langzame vaart die het convooi nu loopt, van 7 mijl, niet kan volhouden. Ongeveer 10 uur v.m. zagen wij Sambro Eiland, en gingen wij weer om de Zuid West verder, in de volgende formatie: (8 kolommen):
11. Lista
12. Mc.Keesport. }
13. Carter Brenton.
14. Cape Wrath.
21. Magician.
22. North King.
23. Alcoa Mariner (ex-24 zie bldz. 513-514).
24. Madras City (ex-83).
31. Canadian Star.
32. Macuba.
33. Norefiell.
34. Dorothy Luckenbach.
41. Novelist.
42. Gallia. bl. 546
43. Esso Dover. bl. 546
44. Stanmore.
51. Waterland (Commodore).556
52. Daylight.
53. B.P. Newton.
54. Arica (ex-93)
61.Comanche.
62. Beaconvil.
63. British Power.
64. Norfolk.
71. British Huzzar. (ex-72)
72. Delphinula (ex-73)
73. Egyptian Prince (ex-74).
74. Alma Ata (ex-94)
81. Ganymedes (ex-22; bl. 513).
82. Wallace E. Pratt (nieuw bijgekomen)
83. H.M. Trig (?) (sleepboot-nieuw bijgekomen)
En achter het convooi de “Dempo” (wier zusterschip “Baloeran” te Rotterdam in Duitsche handen is), hij had nr. 103 toen hij kwam. Een heele wijziging, al die schepen die van plaats wisselen moesten omdat er 5 plaatsen leeg kwamen vooraan. 557 Af en toe zie je een vliegtuig rond het convooi vliegen (water- en landvliegtuigen), en er zijn weer eenige jagers en korvetten bij ons, de “Witch” is nog steeds S.O.E. Die marinesleepboot is een grijs ding met 1 kanon voorop, de “White Ensign” (Engelsche marinevlag) voerende. Al die plaatswijzigingen gaan met vlaggeseinen.-
De barometer was vanaf 24 Aug. MD. snel rijzende. Vandaag MD. bar.= 1020,0 mb.; lucht 18,8°, water 16°, windstil.-
Er is in de berichten veelal sprake van E.T.A. (= “estimated or expected time of arrival”).-
Het Shipping Committee had weer nieuwe circulaires over stuurmansmaat en opperstuurmansmaat; d.i. matrozen dienstdoend 4e stuurman maken zonder diploma.- Af en toe komt er bericht van een “sub” in de buurt.
[1] De Engelschen noemen zonshoogte: “sight”.
[2] Bldz. 281-282.
