Kaap Verdische eilanden, maandag 9 februari 1942 09-02-1942
Freetown - Liverpool
Stikdonker, alleen op de brug
Maandag 9 februari 1942 Vertrokken om 11 uur uit Freetown en stoomden direct achter de commodore naar buiten, waar het konvooi gevormd werd. Er was juist vanochtend dichtbij een duikbootaanval gemeld. Het vormen van het konvooi nam vele uren in beslag. Het is de eerste keer dat we als leider varen, maar dat zal wel meevallen.
Woensdag 11 februari 1942 We zijn alweer bezuiden Dakar, maar enige honderden mijlen ervandaan. Dakar schijnt ook een soort basis te zijn van Duitse onderzeeboten en vliegtuigen. Wij zijn met ongeveer dertig schepen; het escorte bestaat uit een torpedojager en drie of vier korvetten, terwijl af en toe een grote Short Sunderland-vliegboot bij ons is. We zagen vandaag de torpedojager olie laden uit een tankboot van het konvooi. De oorlog bij Singapore en in Afrika gaat vrij slecht. Alleen de Russen houden zich best.
Vrijdag 13 februari 1942 Wat zijn deze dagen in konvooi kort als je hondenwacht loopt: Ik heb duizenden postzegels voor u bijgekocht vooral van Australië, Indië en Zuid-Afrika. Waar zijn die gezellige dagen van vroeger toen we het zo gezellig samen hadden; ja die Hitlerbende heeft ons hele leven verwoest, alles waarvoor je geleefd en gewerkt heb is weg. Ik had u zo graag een rustige verzorgde oude dag gegund en nu lijdt u daar koude en honger. Al zulke gedachten gaan door je hoofd als je daar in het stikdonker alleen op de brug staat en je best doet je plaats in het konvooi te houden terwijl je de schepen naast je met moeite kunt onderscheiden. Geen lichtje mag er te zien zijn aan dek. In het begin van de konvooien hadden de schepen een afgeschermd zwak heklicht naar achteren op het water schijnen maar dat is allang verboden. Allerlei konvooivoorschriften en -seinen zijn veranderd.
Oorlogsnieuws Het nieuws vandaag was niet zo mooi: de slagkruisers Scharnhorst, Greisenau en de zware kruiser Prinz Eugen zijn uit Brest ontsnapt naar de bocht van Helgoland. De Engelsen hebben ze hevig aangevallen en daarbij 42 vliegtuigen verloren. De Duitsers verloren er 18; dit speelde zich af bij de Straat van Dover. De Russen hebben Wit-Rusland bereikt. De Amerikanen hebben indertijd bij hun aanval op de Japanse bases in de Marshall- en Gilberteilanden met verlies van slechts elf vliegtuigen de Japanners de volgende verliezen toegebracht: vier luchtbases, twee militaire etablissementen, zestien schepen (100 duizend ton), vier radiostations en 38 vliegtuigen.
Het is heel jammer dat die Duitse schepen uit Brest ontsnapt zijn want nu kunnen ze de scheepvaart in de Atlantische Oceaan weer aanvallen, wat niet zo mooi voor ons is, wij die op weg naar Engeland zijn. Vanmiddag is ons oceaan-escorte gearriveerd. Er bevinden zich vermoedelijk ook enige gewezen Amerikaanse kustwachtkotters onder. We hebben hier aan boord in het konvooi slechts één radiotoestel in gebruik met een kleine antenne om genereren te voorkomen (de vijand peilt op die geluiden tot op 30 mijl afstand!). Vanmiddag, tegelijk met ons oceaan-escorte, is er nog een koopvaardijschip bijgekomen. Er zijn nu 31 schepen in negen kolommen met elf oorlogschepen ter begeleiding. Van die 31 schepen zijn twee Nederlanders, drie Belgen, een Noor, een Griek en 24 Engelsen. De Nederlandse vice-admiraal Helfrich is benoemd tot opperbevelhebber van de geallieerde vloten in de zuidwestelijke Pacific, dus over de Nederlandse, Engelse, Amerikaanse en Australische vloten daar, als opvolger van de Amerikaanse admiraal Hart.
Maandag 9 Februari 1942. Vertrokken te 11u uit Freetown en stoomden direct achter de Commodore door de “Gate” naar buiten, alwaar het convooi gevormd werd. Er was juist vanochtend dichtbij een duikbootaanval gemeld op de “City of Capetown,” welk schip wij juist zagen binnenkomen. Het opvormen van het convooi nam vele uren in beslag. Het is de eerste keer dat wij als leider varen, maar dat zal wel meevallen.
Woensdag 11 Februari 1942. Wij zijn alweer beZuiden Dakar, maar eenige honderden 235 mijlen weg. Dakar schijnt ook een soort basis te zijn van Duitsche onderzeebooten en vliegtuigen. Wij zijn met ongeveer 30 schepen; het escorte bestaat uit 1 torpedojager en 3 à 4 korvetten, terwijl af en toe een groote Short-Sunderland-vliegboot bij ons is. Wij zagen vandaag de torpedojager olie laden uit een tankboot van het convooi.- De oorlog bij Singapore gaat erg slecht, en in Afrika ook vrij slecht. Alleen de Russen houden zich best.-
Vrijdag 13 Februari 1942. Wat zijn deze dagen in convooi kort als je hondewacht loopt: 0u-4u wacht, 8 uur opstaan, ’s ochtends wat schrijfwerk, 11u - 12u en 13u - 16u wacht en daarna wat lezen, of dit dagboek bijhouden, of postzegels uitzoeken. Ik heb duizenden postzegels voor U bijgekocht, vooral Australië, Indië en Zuid-Afrika. Waar zijn die gezellige dagen van vroeger toen wij het zoo gezellig samen hadden, ja die 236 Hitlerbende heeft ons heele leven verwoest, alles waarvoor je geleefd en gewerkt heb is weg, ik had U zoo graag een rustige verzorgde oude dag gegund, en nu lijdt U daar koude en honger. Al zulke gedachten gaan door je hoofd als je daar in het stikdonker alleen op de brug staat, en je best doet je plaats in het convooi te houden, terwijl je de schepen naast je met moeite met de kijker kan onderscheiden. Geen lichtje mag er te zien zijn aan dek. In het begin van de convooien hadden de schepen een afgeschermd zwak heklicht naar achteren op het water schijnen, doch dat is allang verboden. De verschillende convooi-voorschriften en seinen zijn ook veranderd.-
Het nieuws vandaag was niet zoo mooi: de slagkruisers “Scharnhorst”, “Greisenau” en de zware kruiser “Prinz Eugen” zijn uit Brest ontsnapt naar de bocht van Helgoland; de 237 Engelschen hebben ze hevig aangevallen, en daarbij 42 vliegtuigen verloren; de Duitschers verloren er 18, dit speelde zich af bij de Straat van Dover.-
De Russen hebben Wit-Rusland bereikt.- De Amerikanen hebben indertijd bij hun aanval op de Japansche bases in de Marshall en Gilbert eilanden met verlies van slechts 11 vliegtuigen, de Japanners daar de volgende verliezen toegebracht: vernield: 4 luchtbases, 2 militaire etablissementen, 16 schepen (100.000 ton, waaronder 1 17.000 tons lijner; 1 moderne kruiser, 2 duikbooten, 3 10.000 tons tankers), 4 radiostations, 38 vliegtuigen; ze beschadigden: 60000 ton scheepsruimte, waaronder 1 oude kruiser en 3 duikbooten.-
Het is zeer jammer dat die Duitsche schepen uit Brest ontsnapt zijn, want nu kunnen zij de scheepvaart in de Atlantische Oceaan weer aanvallen, hetgeen 238 niet zoo mooi voor ons is, die op weg naar Engeland zijn.-
Vanmiddag is ons “Oceaan-escorte” gearriveerd, er bevinden zich vermoedelijk ook eenige gewezen Amerikaansche kustwacht-kotters onder; wij zijn nu ZZO. van de Kaap Verdische Eilanden.- Wij hebben nu hier aan boord in het convooi slechts 1 radiotoestel in gebruik met een kleine antenne, teneinde genereeren te voorkomen (de vijand peilt op die geluiden tot op 30 mijl afstand!).-
Vanmiddag tegelijk met ons oceaan escorte, is er nog een koopvaardijschip bijgekomen; er zijn nu 31 schepen in 9 kolommen met 11 oorlogschepen [1] ter begeleiding. Van die 31 schepen zijn 2 Nederlanders, 3 Belgen, 1 Noor, 1 Griek en 24 Engelschen.- De Nederlandsche vice-admiraal Helfrich is benoemd tot opperbevelhebber van de geallieerde vloten in de ZW. Pacific, dus over de Nederlandsche, Engelsche, Amerikaansche en Australische vloten aldaar, als 239 opvolger van den Amerikaanschen Admiraal Hart.-
[1] D.w.z. de beide aflossende escortes tezamen.