Willem Slooten Filmgids

Onder veel anders waren de jaren veertig ook de gouden jaren van Hollywood. Wie ziet hoe vaak Willem Slooten, een man toch die meestal op zee zat, naar de bioscoop ging, zal begrijpen waarom.Wat zag Slooten zoal? Wat kreeg het publiek in dit nog televisieloze tijdperk voorgeschoteld?

---

1941

Januari 1941. Gone with the Wind, 1939. Historisch drama van Victor Fleming (The Wizard of Oz, 1939), met Vivien Leigh en Clark Gable, naar het boek van Margaret Mitchell. Enorm succes, brak alle bezoekersrecords, acht Oscars. In Nederland pas in 1950 in roulatie. Opnieuw uitgebracht in 1961, 1967 en 2013.

Mei 1941. Escape, 1940. Drama, spelend in het vooroorlogse nazi-Duitsland. Een Amerikaan ontdekt dat zijn moeder in het concentratiekamp zit en probeert haar te bevrijden. Regie Mervyn LeRoy.

Mei 1941. Spring Parade. Musical, 1940. Regie Henry Koster. Remake van de Duitse film Frühjahrsparade uit 1934.

24 oktober 1941. Northwest Passage, 1940. Regie King Vidor. Avonturenfilm met Spencer Tracy over een kunstschilder die zich in 1759 aansluit bij een groep avonturiers die ten strijde trekt tegen indianen. Nogal racistisch, zelfs naar de normen van destijds.

1942

18 maart 1942. A Dispatch from Reuters, ook bekend als This Man Reuter. Biografische film over de grondlegger van het persbureau Reuters, 1940. Met Edward G. Robinson. Regie William Dieterle.

20 juni 1942. Mrs. Miniver, 1942. Drama. Regie William Wyler (bekend van Ben-Hur, 1959). Eerste Amerikaanse publieksfilm met WOII-thematiek. Groot succes: hoogste opbrengst na Gone with the Wind uit 1939. Twaalf Oscarnominaties, zes verzilverd.

29 juli 1942. Paris Calling. 1942. Film noir. Regie Edwin L. Marin. Een stel ontvlucht de stad voor de oprukkende nazi’s.

31 juli 1942. Fury, Fritz Lang, 1936, film noir. Eerste Amerikaanse film van de grote regisseur Fritz Lang (1890-1976, Metropolis 1927, M 1931), die geliefd was bij de nazi’s maar naar Hollywood uitweek. Over een bijna-lynchpartij op het Amerikaanse platteland. Met Spencer Tracy. Lang verzette zich tevergeefs tegen het door Hollywood geëiste happy-end. Redelijk publiekssucces, een Oscarnominatie. Volgens de Britse schrijver en Nobelprijswinnaar Graham Greene de beste film ooit.

3 augustus 1942. Badlands of Dakota. Western, 1941. Regie Alfred E. Green. Staat bekend als een van de slechtste films ooit, ‘a nonmasterpiece’.

4 september 1942. The Pied Piper. Drama, 1942. Regie Irving Pichel. Een Engelsman op vakantie in Frankrijk raakt verzeild in de Duitse invasie. Drie Oscar-nominaties waaronder die voor beste film, maar geen enkele verzilverd.

8 september 1942. Footlight Serenade. Muzikale komedie, 1942 Met Betty Grable, regie Gregory Ratoff. Een bokser krijgt een rol in een revue, hoopt aanvankelijk zijn vriendin een rol te bezorgen en wordt dan verliefd op een ander.

10 oktober 1942. Dive Bomber. Semi-documentaire over Amerikaanse Navy-piloten, 1941. Regie Michael Curtiz (Casablanca), met Errol Flynn. Huzarenstukje wegens de moeilijke Technicolor-opnamen in de lucht. Groot publiekssucces, een niet verzilverde Oscar-nominatie voor het camerawerk.

13 oktober 1942. Texas. Avonturenfilm, 1941. Twee avonturiers trekken naar het wilde westen. Regie George Marshall.

19 oktober 1942. Woman of the Year. Romantische komedie-drama, 1942. Regie George Stevens. Met Katherine Hepburn en Spencer Tracy. De film viel Willem Slooten tegen maar won wel een Oscar (voor scenario). In 1976 werd een remake gemaakt voor televisie, in 1981 werd er een musical van gemaakt met dezelfde titel.

23 oktober 1942. To the Shores of Tripoli. Oorlogsfilm 1942. Regie H. Bruce Humberstone. Over mariniers aan de vooravond van Pearl Harbor. Volgens de Navy de beste wervingsfilm die er was.

21 november 1942. Road to Morocco, komedie 1942, met Bob Hope en Bing Crosby. Regie David Butler. Derde van een hele reeks ‘Road to …’-films. Vrij groot succes in de VS. Het liedje (We’re on) The Road to Morocco werd een hit en is een lekker nummer.

22 november 1942. Once upon a Honeymoon. Regie Leo McCarey, met Cary Grant en Ginger Rogers. Romantische komedie/drama 1942. Oscar-nominatie voor geluid. Ginger gaat trouwen met een Oostenrijkse baron, maar Cary verdenkt deze ervan nazi te zijn. Speelt in Wenen, Praag, Parijs en zelfs een stukje in Nederland, in de aanloop van de oorlog. Flink succes.

24 december 1942. Dangerous Moonlight, drama, VK 1941. Regie Brian Desmond Hurst. Over een pianist die shellshock had opgelopen. Matig ontvangen. Bekend van Warsaw Concerto.

1943

1 januari 1943. Dr. Broadway, detective, 1942. Regiedebuut van Anthony Mann.

2 januari 1943. The Jungle Book, avonturenfilm, 1942. Regie Zoltán Korda. Eerste van vele films met deze of vergelijkbare titel, allemaal naar het verhaal van Rudyard Kipling. Korda was van Hongarije naar het VK gevlucht, later naar Hollywood. Zoals W.S. al opmerkt, een vroege kleurenfilm voor het grote publiek. Kreeg vrij veel kritiek, maar viel bij het grote publiek zeer in de smaak. Vier Oscar-nominaties, niet een verzilverd.

1 februari 1943. Random Harvest, 1942. Regie Mervyn LeRoy. Film over de Eerste Wereldoorlog. Een soldaat overleeft een gifgasaanval, maar kampt met geheugenverlies en shellshock. Een rondreizende zangeres ontfermt zich over hem. Matige kritieken, maar zeven Oscar-nominaties. In 2005 gerestaureerd op dvd uitgebracht.

7 februari 1943. One of Our Aircraft is Missing. 1942, Britse oorlogsfilm die zich afspeelt in bezet Nederland, met een uitgesproken happy end. Regie Michael Powell en Emeric Pressburger. Opgenomen in Lincolnshire, en W.S. merkt dan ook op dat het er niet erg Nederlands uitziet. Opmerkelijk wegens het ontbreken van muziek. Twee Oscar-nominaties. In 1946 uitgebracht in Nederland.

13 februari 1943. Arabian Nights. Avonturenfilm, zeer losjes gebaseerd op Duizend-en-een-nacht, 1942. Regie John Rawlins. Matige kritieken, vier onverzilverde Oscar-nominaties. Was de populairste film van Frankrijk in 1946.

15 februari 1943. Saludos Amigos, 1942. Disney-animatiefilm gecombineerd met live-action, waarin onder anderen Donald Duck en Goofy plaatsen in Zuid-Amerika bezoeken. Met 42 minuten de kortste 'feature' uit de Disney-studio’s. Drie Oscar-nominaties.

1 mei 1943. Springtime in the Rockies, 1942. Muzikale komedie, regie Irving Cummings. Met Betty Grable en Carmen Miranda. Miranda zingt onder ander een oerversie van de evergreen Chatanooga Choo Choo. Kaskraker. W.S. zag hem in Buenos Aires onder de titel Mi Secretaria Brasileña. In Nederland na de oorlog uitgebracht als Lentevreugde.

9 mei 1943. The Young Mr. Pitt. VK 1942. Biografische film over de Britse premier William Pitt the Younger (1759-1806) en diens strijd tegen Napoleon. De overeenkomst met Churchill kan het publiek niet ontgaan zijn. Regie Carol Reed (bekend van The Third Man uit 1949).

22 mei 1943. Casablanca. 1942, regie Michael Curtiz. Met Humphrey Bogart, Ingrid Bergman, Conrad Veidt, Peter Lorre. Dijk van een film die nog steeds staat als een huis. Bij uitbrengen niet meer dan een middelmatig succes, wordt hij nu alom gezien als een van beste en invloedrijkste films aller tijden. 'Play it again, Sam'. Is nog geregeld op televisie.

27 augustus 1943. The Amazing Mrs. Holiday. Komedie/drama, 1943. Regie Bruce Manning, nadat de studio de regie ontnomen had aan de beroemde Franse regisseur Jean Renoir (La Règle du Jeu, 1939). Verhaal over oorlogswezen in Oost-Azië, met musical-elementen.

3 september 1943. Eyes of the Underworld. Misdaadfilm 1942, regie Roy William Neill. B-film.

12 november 1943. Bataan. Oorlogsfilm, 1943. Regie Tay Garnett. Over de slag van de Amerikanen tegen de Japanners op de Filipijnse eilandengroep Bataan. Bijzonder omdat de soldaten een etnisch gemengde groep vormden, waardoor de film in sommige zuidelijke staten van de VS niet vertoond kon worden. In 2005 opnieuw uitgebracht op dvd.

13 november 1943. The Man in Grey. Brits melodrama uit 1943. Regie Leslie Arliss. Romance tussen een oorlogsweduwe en een RAF-piloot. Matig ontvangen.

5 december 1943. What a Woman! Romantische komedie, 1943. Regie Irving Cummings, die ook Springtime in the Rockies maakte.

1944

11 januari 1944. Escape to Danger. Britse oorlogsfilm uit 1943. Regie Lance Comfort en Victor Hanbury. Een Engelse onderwijzeres werkt in Denemarken en dreigt te worden opgepakt door de Duitsers.

9 april 1944. Call of the Canyon. Vrolijke western uit 1942, met de zichzelf spelende zingende cowboy Gene Autrey. Regie Joseph Santley.

28 april 1944. Buffalo Bill. Groots opgezette western uit 1944 over de legendarische bisonjager. Met Joel McCrea, Maureen O’Hara en Anthony Quinn. Regie William A. Wellman.

6 mei 1944. The Desert Song. Musicalfilm uit 1944, naar de gelijknamige operette uit 1926. Regie Robert Florey, die ook de Marx Brothers regisseerde.

6 mei 1944. The Hour Before the Dawn. Drama, 1944, gebaseerd op de gelijknamige roman van W. Somerset Maugham uit 1942. Regie Frank Tuttle.

13 mei 1944. Thank your Lucky Stars. Muzikale komedie, 1944. Speciaal door Warner Brothers geproduceerd om geld op te halen voor soldatenvermaak (via The Hollywood Canteen). Regie David Butler. Als film onbenullig, maar met vele grote sterren zoals Humphrey Bogart, Bette Davis.

18 mei 1944. Wuthering Heights. 1939. Zeker niet de minste van de talloze verfilmingen van de roman van Emily Brontë. Regie William Wyler (Ben Hur), met Laurence Olivier, David Niven en Merle Oberon. Acht Oscar-nominaties, waarvan die voor cinematografie (Gregg Toland) werd verzilverd.

20 mei 1944. The Adventures of Tartu. VK 1943. Oorlogs/spionagefilm, misschien wel meer een Britse propagandafilm. Regie Harold S. Bucquet. Matig ontvangen.

27 mei 1944, 10 juni 1944. Gentleman Jim. 1942. Biografische film over zwaargewicht bokskampioen James J. Corbett, met Errol Flynn. Regie Raoul Walsh.

2 juni 1944. San Demetrio London. Docudrama, VK 1943. Over de heldhaftige manier waarop de bemanning van een door de Duitsers in brand geschoten Britse tanker in 1940 hun eigen schip van de ondergang wisten te redden. Regie Charles Frend. Een van de zeer weinige films over de koopvaardij in de oorlogsjaren. Staat op Netflix.

3 juni 1944. First Comes Courage. Oorlogsfilm 1943. Regie Dorothy Arzner. Een van de zeer schaarse films uit die tijd van een vrouwelijke regisseur. Met Merle Oberon. Over het Noorse verzet.

13 juni 1944. The Gang’s All Here, in het VK uitgebracht als The Girls He Left Behind. Muzikale komedie 1943. Regie Busby Berkeley. Met Carmen Miranda. Romance tussen een soldaat en een koormeisje.

17 juni 1944. Best Foot Forward. Muzikale komedie, 1943. Regie Edward Buzzell. Met Lucille (later Lucy) Ball.

21 juni 1944. The Sullivans, later The Fighting Sullivans. Biografische oorlogsfilm, 1944. Regie Lloyd Bacon. Vijf broers dienen op hetzelfde oorlogsschip. In Nederland na de oorlog uitgebracht als De vijf gebroeders. Een Oscar-nominatie.

28 juni 1944. His Butlers’s Sister. Romantische muzikale komedie, 1943. Regie Frank Borzage, met Deanna Durbin. Oscar-nominatie voor geluid, niet verzilverd.

1 juli 1944. Heaven Can Wait. Romantische komedie uit 1943 van de belangrijke regisseur Ernst Lubitsch, die in 1946 een ere-Oscar voor zijn hele oeuvre kreeg. Kwam in Nederland in 1947 niet door de filmkeuring wegens mogelijk kwetsen van religieuze gevoelens.

3 juli 1944. Anthony Adverse. Vooroorlogs (1936) historisch kostuumdrama, spelend in de 18de eeuw. Regie Mervin LeRoy, met Olivia de Havilland. Vier Oscars. Geniet tegenwoordig de twijfelachtige reputatie de slechtste Oscar-winnende film aller tijden te zijn.

22 augustus 1944. The Story of Dr. Wassell. Oorlogsfilm van niemand minder dan Cecil B. DeMille uit 1944, spelend in Nederlands-Indië. Met Gary Cooper. Over de waargebeurde belevenissen van een marinearts.

16 november 1944. The Song of Bernadette. Dramafilm uit 1943 over het leven van Bernadette Soubirous, alias Marie-Bernard van Lourdes (1844-1879), wier visioenen ten grondslag liggen aan Lourdes als katholiek bedevaartsoord. Regie Henry King. Voor de muziek werd niemand minder dan Igor Stravinsky gevraagd, maar het kwam niet tot een contract. Vier Oscars, plus acht nominaties.

2 december 1944. Cobra Woman. Voor die tijd behoorlijk pikante film (1944) met de Zuid-Amerikaanse Maria Montez. Regie Robert Siodmak, een Duitse refugié in Hollywood. Geniet tot op de dag van vandaag een zekere reputatie als cult-classic.

1945

6 januari 1945. The Sign of the Cross. Al wat oudere (1932) spektakelfim van Cecil B. DeMille, derde en laatste van zijn Bijbelse trilogie. Speelt in het oude Rome onder Nero. Werd in 1944 opnieuw uitgebracht met een toegevoegde scène die in het hedendaagse Rome speelt – vermoedelijk de versie die W.S. zag.

2 februari 1945. Love Story. Brits romantisch drama, 1944. Regie Leslie Arliss. Romance tussen een concertpianiste die dreigt te sterven aan een hartkwaal en een RAF-piloot die blind wordt. Het loopt allemaal goed af.

3 februari 1945. Welcome, Mr. Washington. Brits drama, 1944. Regie Leslie S. Hiscott. Twee zusters zien zich door geldzorgen genoodzaakt hun landgoed ter beschikking te stellen om er een Amerikaanse luchtmachtbasis te vestigen.

10 februari 1945. Hotel Reserve. 1944. Spionnenfilm met James Mason, regie Lance Comfort. Matig ontvangen.

24 april 1945. Rainbow Island. Muzikale komedie, 1944. Regie Ralph Murphy. Drie zeelieden zijn op de vlucht voor de Japanse bezetters van een Zuidzee-eiland.

28 april 1945. Rose of Tralee. Britse muzikale komedie, 1942. Regie Germaine Burger.

28 april 1945. The Black Parachute. Avonturenfilm, 1944. Regie Lew Landers. In een niet nader genoemd Balkanland wordt een koning gevangen gehouden door een wrede nazi-generaal. Hij wordt bevrijd door een Amerikaan.

1 juni 1945. Hotel Berlin. Drama, 1945. Regie Peter Godfrey. Met Faye Emerson, Peter Lorre. Verwikkelingen tussen (gewezen) nazi’s, vluchtelingen en spionnen in een Berlijns hotel. Nog steeds verkrijgbaar op dvd.

20 juni 1945. Arsenic and Old Lace. Screwball-komedie, 1945. Regie Frank Capra. Met Cary Grant, naar een immens populair toneelstuk van Joseph Kesselring. Voor de hoofdrol werd aanvankelijk Ronald Reagan gevraagd.

19 juli 1945. Along Came Jones. Komische western, 1945. Regie Stuart Heisler. Met Gary Cooper en Loretta Young. Bron van het door Lucky Luke onsterfelijk gemaakte lied I’m a Poor Lonesome Cowboy.

24 juli 1945. Junior Miss. Komedie, 1945, naar een reeks columns uit The New Yorker over een eigenwijs pubermeisje dat zich bemoeit met het liefdesleven van volwassenen. Regie George Seaton.

13 augustus 1945. Blithe Spirit. 1945. Britse komedie naar het gelijknamige toneelstuk van Noël Coward, Regie David Lean (Bridge on the River Kwai 1958, Dr. Zhivago 1966). Destijds geen bijzonder succes, wordt nu beschouwd als een van de betere films uit de periode. Oscar voor visuele effecten. In Nederland uitgebracht als Spot niet met de spoken. Nog steeds verkrijgbaar op dvd.